متن شکواییه خیانت در امانت

متن شکواییه خیانت در امانت، سندی حقوقی است که زیان دیده با تنظیم آن، تقاضای پیگرد و مجازات فردی را دارد که مال امانی او را به ناحق استفاده، تصاحب، تلف یا مفقود کرده است. این شکواییه، گام نخست در فرآیند قضایی برای احقاق حق مالباختگان است.

امانت داری، بنیادی ترین اصل در روابط انسانی و تجاری است که ستون فقرات اعتماد در جامعه را شکل می دهد. هنگامی که این اعتماد شکسته می شود و فردی از امانتی سوءاستفاده می کند، نه تنها به رابطه شخصی یا تجاری لطمه وارد می شود، بلکه نظم عمومی و اقتصادی نیز تحت تأثیر قرار می گیرد. جرم خیانت در امانت، یکی از چالش های حقوقی رایج است که افراد زیادی ممکن است با آن روبرو شوند. در چنین شرایطی، آگاهی از ابعاد قانونی و نحوه صحیح پیگیری این جرم، برای احقاق حقوق از دست رفته، حیاتی است.

این مقاله به گونه ای جامع تدوین شده تا تمامی جنبه های مربوط به خیانت در امانت را، از تعریف و ارکان قانونی گرفته تا نحوه تنظیم، ثبت و پیگیری شکواییه، به زبانی روشن و قابل فهم برای عموم مردم توضیح دهد. همچنین، نمونه های کاربردی متنوعی از شکواییه ارائه می شود که می تواند راهنمای عملی برای قربانیان این جرم باشد. با مطالعه این راهنمای کامل، شما درک عمیق تری از فرآیند حقوقی مربوط به خیانت در امانت پیدا خواهید کرد و می توانید گام های بعدی خود را با اطمینان بیشتری بردارید.

خیانت در امانت چیست؟ (تعریف حقوقی و ارکان جرم)

برای درک صحیح نحوه تنظیم و پیگیری شکواییه خیانت در امانت، ابتدا باید با ماهیت این جرم و عناصر تشکیل دهنده آن آشنا شد. خیانت در امانت یک جرم کیفری است که در قوانین مجازات اسلامی ایران تعریف و برای آن مجازات تعیین شده است. این جرم زمانی محقق می شود که مالی به صورت امانت به شخصی سپرده شود و او به جای بازگرداندن یا استفاده از آن در مسیر تعیین شده، به ضرر مالک یا متصرف آن مال، اقداماتی غیرقانونی انجام دهد.

تعریف جامع خیانت در امانت

ماده 674 کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی (بخش تعزیرات) به صراحت جرم خیانت در امانت را تعریف کرده است. این ماده می گوید: هرگاه اموال منقول یا غیرمنقول یا نوشته هایی از قبیل سفته و چک و قبض و نظایر آن به عنوان اجاره یا امانت یا رهن یا برای وکالت یا هر کار با اجرت یا بی اجرت به کسی داده شده و بنا بر این بوده است که اشیاء مذکور مسترد شود یا به مصرف معینی برسد و شخصی که آن اشیاء نزد او بوده آن ها را به ضرر مالکین یا متصرفین آن ها استعمال یا تصاحب یا تلف یا مفقود نماید به حبس محکوم خواهد شد.

بر اساس این تعریف، چند نکته کلیدی را می توان استنباط کرد:

• مال موضوع جرم می تواند هر چیزی باشد؛ از اموال منقول (مثل خودرو، طلا، پول نقد) و غیرمنقول (مثل خانه، زمین) گرفته تا اسناد و نوشته ها (چک، سفته، قبض، اسناد هویتی). مهم این است که آن مال یا سند، دارای ارزش مالی یا حقوقی باشد. حتی مدارکی که مستقیماً سند تحصیل مال نیستند، مانند شناسنامه یا کارت ملی، نیز اگر به عنوان امانت سپرده شده و مورد سوءاستفاده قرار گیرند، می توانند مشمول این ماده شوند.
• مال باید به موجب یکی از «قراردادهای امانی» به متهم سپرده شده باشد. این قراردادها جنبه حصری ندارند و شامل اجاره، امانت (به مفهوم خاص)، رهن، وکالت، و هر کار دیگری با اجرت یا بی اجرت که در آن تعهد به استرداد مال یا صرف آن در جهت خاص وجود دارد، می شوند. حتی امانت داری شفاهی نیز می تواند زمینه ساز خیانت در امانت باشد، به شرطی که بتوان وجود قرارداد امانی و سپردن مال را از طریق ادله اثبات کرد.
• بنا و قصد طرفین از سپردن مال، «استرداد» (بازگرداندن) آن یا «به مصرف معینی رساندن» آن بوده باشد. این شرط، وجه تمایز اصلی خیانت در امانت با سایر جرایم مشابه است.

عناصر تشکیل دهنده جرم خیانت در امانت

برای تحقق جرم خیانت در امانت، لازم است سه عنصر اصلی – قانونی، مادی و معنوی – به صورت همزمان وجود داشته باشند:

1. عنصر قانونی: همانطور که اشاره شد، عنصر قانونی این جرم ماده 674 قانون مجازات اسلامی (بخش تعزیرات) است. این ماده، فعل خیانت در امانت را جرم انگاری کرده و برای آن مجازات تعیین نموده است.
2. عنصر مادی: عنصر مادی به فعل فیزیکی گفته می شود که از سوی امین (فردی که مال به او سپرده شده) انجام می شود و به ضرر مالک است. ماده 674 چهار نوع فعل مجرمانه را برای عنصر مادی خیانت در امانت ذکر می کند:
   • استعمال: استفاده کردن از مال امانی به صورتی که با قصد مالک مغایرت داشته باشد. مثلاً استفاده شخصی از خودرویی که برای فروش به امین سپرده شده است.
   • تصاحب: قصد مالکانه پیدا کردن بر مال امانی و برخورداری از آن به عنوان مالک، بدون رضایت صاحب اصلی. به عنوان مثال، فروش مالی که به امانت سپرده شده است.
   • تلف: از بین بردن مال امانی به صورت عمدی. اگر مال امانی به دلیل سهل انگاری امین تلف شود و قصد سوئی در کار نباشد، معمولاً خیانت در امانت محسوب نمی شود، بلکه مسئولیت حقوقی (جبران خسارت) ایجاد می کند. اما در صورت تلف عمدی یا تلف بر اثر استعمال غیرمجاز، جرم محقق می شود.
   • مفقود کردن: گم کردن عمدی مال امانی یا اقداماتی که منجر به عدم دسترسی به مال و ضرر مالک شود.

   بنابراین، صرف عدم بازگرداندن مال، بدون یکی از این افعال چهارگانه، ممکن است از مصادیق خیانت در امانت نباشد و تنها موجب مسئولیت حقوقی برای بازگرداندن عین مال یا جبران خسارت گردد.

3. عنصر معنوی (سوءنیت): عنصر معنوی به قصد مجرمانه امین اشاره دارد. یعنی امین باید با علم به امانی بودن مال و تعهد خود به استرداد یا مصرف معین آن، و با قصد اضرار به مالک یا متصرف آن، یکی از افعال چهارگانه استعمال، تصاحب، تلف یا مفقود کردن را انجام دهد. اثبات سوءنیت یکی از دشوارترین بخش ها در اثبات جرم خیانت در امانت است.

مجازات قانونی جرم خیانت در امانت

پس از احراز وقوع جرم خیانت در امانت و تکمیل عناصر سه گانه آن، مجرم مشمول مجازات های پیش بینی شده در قانون خواهد شد. این مجازات ها با هدف بازدارندگی و جبران ضررهای وارده به مالباختگان تعیین شده اند.

مجازات اصلی

طبق ماده 674 قانون مجازات اسلامی (بخش تعزیرات)، مجازات اصلی برای جرم خیانت در امانت، حبس است. در گذشته این مجازات حبس از شش ماه تا سه سال بود، اما با تصویب قانون کاهش مجازات حبس تعزیری در سال 1399، مجازات بسیاری از جرایم از جمله خیانت در امانت کاهش یافت. بر اساس این قانون، در حال حاضر مجازات حبس برای خیانت در امانت به حبس از سه ماه تا یک سال و شش ماه تقلیل یافته است. این کاهش مجازات، به دلیل تغییر رویکرد سیاست کیفری کشور به سمت حبس زدایی و کاهش جمعیت زندان ها صورت گرفته است.

طبق قانون کاهش مجازات حبس تعزیری، مجازات حبس برای جرم خیانت در امانت به سه ماه تا یک سال و شش ماه کاهش یافته است.

جنبه عمومی و خصوصی جرم

یکی از نکات مهم در مورد جرم خیانت در امانت، بررسی جنبه های عمومی و خصوصی آن است. جرایم می توانند دارای یک جنبه خصوصی (حق الناس) و یک جنبه عمومی (حق الله یا حق جامعه) باشند:

• جنبه خصوصی: این جنبه مربوط به حقوق فردی شاکی (مالباخته) است. شاکی می تواند با ارائه شکواییه، خواستار جبران ضرر و زیان خود و اعمال مجازات علیه متهم شود. گذشت شاکی در این جنبه تأثیرگذار است.
• جنبه عمومی: این جنبه مربوط به اخلال در نظم عمومی، امنیت اقتصادی و خدشه به اعتماد جامعه است که ناشی از ارتکاب جرم است. حتی اگر شاکی خصوصی گذشت کند، جنبه عمومی جرم ممکن است همچنان پابرجا باشد و دادگاه مکلف به رسیدگی و اعمال مجازات عمومی باشد.

در خصوص جرم خیانت در امانت، آرای وحدت رویه دیوان عالی کشور (مانند رأی شماره 591 مورخ 1373.1.16) مقرر داشته اند که این جرم علاوه بر جنبه حق الناسی، واجد حیثیت عمومی از لحاظ امنیت اقتصادی و ارتباط با نظم عمومی و امنیت جامعه نیز می باشد. بنابراین، گذشت شاکی خصوصی نمی تواند از موجبات عدم تعقیب کیفری مرتکب و موقوف ماندن مجازات متهم گردد. این به آن معناست که حتی با گذشت شاکی، دادگاه می تواند به دلیل جنبه عمومی جرم، مجازات تعزیری را در مورد مرتکب اعمال کند، هرچند که معمولاً گذشت شاکی در تخفیف مجازات بی تأثیر نخواهد بود.

همچنین، این جرم از جرایم غیرقابل گذشت محسوب می شود. به این معنی که با رضایت مدعی خصوصی، تعقیب کیفری کاملاً متوقف نمی شود، بلکه دادگاه همچنان می تواند به جنبه عمومی آن رسیدگی کند و مجازاتی را تعیین نماید. این موضوع، تفاوت مهمی با جرایم قابل گذشت دارد که با رضایت شاکی، پرونده مختومه می شود.

راهنمای گام به گام نحوه تنظیم شکواییه خیانت در امانت

تنظیم یک شکواییه حقوقی دقیق و مستدل، اولین و مهمترین گام برای پیگیری جرم خیانت در امانت است. یک شکواییه خوب، می تواند مسیر رسیدگی به پرونده را هموارتر کرده و احتمال موفقیت را افزایش دهد. این بخش، به شما کمک می کند تا با اصول و جزئیات نگارش شکواییه آشنا شوید.

اطلاعات ضروری شکواییه

هر شکواییه ای، برای اینکه قابلیت رسیدگی داشته باشد، باید شامل اطلاعات مشخص و کاملی باشد. این اطلاعات در فرم های شکواییه الکترونیک قضایی نیز از شما درخواست می شوند:

• مشخصات کامل شاکی: شامل نام، نام خانوادگی، نام پدر، کد ملی، شماره شناسنامه، تاریخ تولد، آدرس دقیق محل سکونت و شماره تماس. این اطلاعات باید به دقت وارد شوند تا در مکاتبات قضایی مشکلی پیش نیاید.
• مشخصات کامل مشتکی عنه (متهم): شامل نام، نام خانوادگی، نام پدر، کد ملی (در صورت اطلاع)، آدرس دقیق محل سکونت یا محل کار و شماره تماس (در صورت اطلاع). هرچه اطلاعات متهم دقیق تر باشد، فرآیند شناسایی و احضار او سریع تر خواهد بود. در صورت عدم اطلاع از برخی مشخصات، می توانید از عبارت نامعلوم استفاده کنید.
• موضوع شکایت: باید با صراحت و دقت کامل عنوان شود، مثلاً: خیانت در امانت (عدم استرداد خودرو)، خیانت در امانت (تصاحب چک تضمینی) یا خیانت در امانت (استفاده غیرمجاز از کارت بانکی).
• تاریخ و محل وقوع جرم: ذکر تاریخ دقیق (روز، ماه، سال) و محل وقوع جرم (شهر، خیابان، پلاک یا مشخصات دقیق دیگر) برای تعیین صلاحیت دادگاه و بررسی مرور زمان اهمیت دارد.
• دلایل و منضمات: در این قسمت، باید تمامی مدارک و مستنداتی که ادعای شما را ثابت می کند، لیست کنید و در صورت امکان، کپی یا اصل آن ها را پیوست شکواییه نمایید. این مدارک می تواند شامل قراردادها، رسیدها، شهادت شهود، پرینت پیامک ها، ایمیل ها، فیش های واریز/برداشت، و هرگونه سندی باشد که امانی بودن مال، سپردن آن به متهم و اقدامات خیانت آمیز او را نشان دهد.

چگونگی نگارش شرح شکایت

بخش شرح شکایت هسته اصلی شکواییه شماست و باید به گونه ای مؤثر و مستدل نگارش شود. این بخش باید داستانی منطقی و متوالی از آنچه اتفاق افتاده است را روایت کند:

1. ترتیب زمانی وقایع: وقایع را به ترتیب زمانی وقوع شرح دهید. از لحظه سپردن مال به امین تا زمانی که متوجه خیانت شده اید.
2. بیان جزئیات کلیدی: تمام جزئیات مربوط به چگونگی سپردن مال (نوع قرارداد امانی، دلیل سپردن)، مشخصات دقیق مال، توافقات صورت گرفته (تعهد به استرداد یا مصرف معین)، و نحوه خیانت امین (استفاده، تصاحب، تلف یا مفقود کردن) را ذکر کنید.
3. تأکید بر عنصر امانی بودن مال: در تمامی مراحل شرح شکایت، بر این نکته تأکید کنید که مال به عنوان امانت و با هدف مشخص (مثل استرداد یا استفاده خاص) به متهم سپرده شده است. این بخش از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا رکن اصلی جرم خیانت در امانت، همین امانی بودن مال است.
4. بیان قصد اضرار (سوءنیت): در صورت امکان، شواهدی ارائه دهید که نشان دهنده قصد اضرار و سوءنیت متهم باشد. مثلاً، اگر بارها از او خواسته اید مال را برگرداند ولی او امتناع کرده یا انکار کرده است.
5. زبان ساده و شفاف: از زبانی ساده، شفاف و بدون ابهام استفاده کنید. از اصطلاحات پیچیده حقوقی که ممکن است قاضی را سردرگم کند، پرهیز نمایید. هدف، وضوح و قابل فهم بودن برای هر خواننده ای است.
6. نتیجه گیری و درخواست: در پایان شرح، به صورت واضح از مقام قضایی تقاضای رسیدگی، تعقیب و مجازات مشتکی عنه را مطابق ماده 674 قانون مجازات اسلامی و جبران خسارات وارده نمایید.

اهمیت ارسال اظهارنامه حقوقی قبل از طرح شکواییه

در بسیاری از موارد خیانت در امانت، ارسال یک اظهارنامه حقوقی به امین، قبل از طرح شکواییه، می تواند بسیار مؤثر و کارگشا باشد. اظهارنامه، سندی رسمی است که از طریق دفاتر خدمات قضایی یا پست برای طرف مقابل ارسال می شود و به موجب آن، شاکی به صورت رسمی و با قید زمان، از امین می خواهد که مال امانی را مسترد کند یا به تعهد خود عمل نماید.

مزایای ارسال اظهارنامه:

• اثبات قصد اضرار (سوءنیت): اگر پس از ارسال اظهارنامه، امین همچنان از استرداد مال امتناع کند، این خود می تواند دلیلی محکم بر وجود سوءنیت و قصد اضرار او باشد و به اثبات جرم خیانت در امانت کمک شایانی می کند.
• ایجاد مستند رسمی: اظهارنامه یک سند رسمی است که تاریخ و محتوای آن به صورت قانونی ثبت می شود و به عنوان یکی از ادله اثبات دعوا قابل استناد است.
• فرصت به امین: گاهی اوقات امین به دلایلی غیر از سوءنیت، مال را مسترد نکرده است. اظهارنامه به او فرصت می دهد تا پیش از طرح شکایت کیفری، مشکل را حل کند.
• پیشگیری از ادعاهای بعدی: با ارسال اظهارنامه، امین نمی تواند ادعا کند که از زمان یا نحوه درخواست استرداد مال مطلع نبوده است.

یک نمونه متن اظهارنامه مطالبه مال امانی می تواند شامل مشخصات طرفین، شرح دقیق مال امانی، تاریخ و نحوه سپردن آن، تعهد امین، و درخواست رسمی برای استرداد مال در مهلت مشخص باشد. هرچند لینک دانلود مستقیم در اینجا ارائه نمی شود، اما موسسات حقوقی معمولاً نمونه های آماده اظهارنامه را برای دانلود یا ویرایش در اختیار قرار می دهند.

مراحل ثبت و پیگیری شکواییه خیانت در امانت

پس از تنظیم دقیق شکواییه، نوبت به ثبت و پیگیری آن در مراجع قضایی می رسد. این فرآیند دارای مراحل مشخصی است که آگاهی از آن ها برای پیشبرد پرونده ضروری است.

ثبت شکواییه در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی

در حال حاضر، تمامی شکواییه ها، از جمله شکواییه خیانت در امانت، باید از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ثبت و به دادگاه صالح ارسال شوند. این دفاتر، واسط بین شهروندان و قوه قضاییه هستند و وظیفه ثبت و ارسال اوراق قضایی را بر عهده دارند.

نکات مهم هنگام ثبت:

• همراه داشتن مدارک: هنگام مراجعه به دفتر خدمات قضایی، حتماً تمامی مدارک هویتی خود (کارت ملی و شناسنامه)، مدارک مربوط به ادله اثبات جرم (قراردادها، رسیدها، اظهارنامه ارسالی و غیره) و همچنین متن شکواییه تنظیم شده را به صورت فایل (ترجیحاً ورد) یا کپی مکتوب همراه داشته باشید.
• صحت سنجی اطلاعات: متصدی دفتر خدمات الکترونیک قضایی، اطلاعات شما و متهم را در سامانه ثبت می کند. حتماً اطلاعات را به دقت بررسی کنید تا از صحت آن ها اطمینان حاصل شود. هرگونه اشتباه در این مرحله می تواند منجر به تأخیر در رسیدگی یا حتی ارجاع نادرست پرونده شود.
• هزینه های دادرسی: برای ثبت شکواییه، لازم است هزینه های دادرسی مربوطه را پرداخت کنید. این هزینه ها بر اساس تعرفه های قانونی تعیین می شوند و میزان آن بسته به نوع جرم و میزان خواسته (در صورت مطالبه ضرر و زیان) متغیر است. متصدی دفتر، مبلغ دقیق را به شما اطلاع خواهد داد.

فرآیند رسیدگی پس از ثبت

پس از ثبت شکواییه در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، پرونده شما وارد چرخه قضایی می شود و مراحل زیر را طی می کند:

1. ارجاع به دادسرا: شکواییه ابتدا به دادسرای عمومی و انقلاب محل وقوع جرم یا محل اقامت متهم ارجاع داده می شود. دادسرا وظیفه کشف جرم، تعقیب متهم و جمع آوری دلایل را بر عهده دارد.
2. انجام تحقیقات مقدماتی: در دادسرا، بازپرس یا دادیار مسئول پرونده، تحقیقات لازم را انجام می دهد. این تحقیقات شامل احضار شاکی، احضار متهم برای اخذ دفاعیات، استماع شهادت شهود، بررسی مدارک و مستندات، و در صورت لزوم ارجاع به کارشناسی است.
3. قرار نهایی: پس از پایان تحقیقات مقدماتی، بازپرس یا دادیار یکی از قرارهای زیر را صادر می کند:
   • قرار جلب به دادرسی: در صورتی که دلایل کافی برای انتساب جرم به متهم وجود داشته باشد، قرار جلب به دادرسی صادر و پرونده به دادگاه کیفری مربوطه ارسال می شود.
   • قرار منع تعقیب: اگر دلایل کافی برای اثبات جرم وجود نداشته باشد یا فعل ارتکابی جرم نباشد، قرار منع تعقیب صادر می شود. این قرار قابل اعتراض از سوی شاکی در دادگاه است.
   • قرار موقوفی تعقیب: در صورتی که دلایل قانونی برای ادامه تعقیب کیفری از بین رفته باشد، مانند فوت متهم، گذشت شاکی در جرایم قابل گذشت، یا مرور زمان.
4. رسیدگی در دادگاه: در صورت صدور قرار جلب به دادرسی، پرونده به دادگاه کیفری مربوطه (دادگاه کیفری دو یا یک بسته به نوع و میزان مجازات) ارسال می شود. دادگاه پس از بررسی پرونده، استماع دفاعیات طرفین و بررسی مجدد ادله، حکم نهایی را صادر می کند.
5. اهمیت پیگیری از طریق سامانه ثنا: برای اطلاع از وضعیت پرونده، تاریخ جلسات دادرسی، ابلاغ قرارهای صادره و سایر مراحل، پیگیری مستمر از طریق سامانه ثنا (سامانه خدمات الکترونیک قضایی) ضروری است. با ثبت نام در این سامانه و استفاده از نام کاربری و رمز عبور خود، می توانید از تمامی جزئیات پرونده تان مطلع شوید.

چگونه خیانت در امانت را اثبات کنیم؟ (ادله و مستندات)

اثبات جرم خیانت در امانت، یکی از چالش برانگیزترین بخش های این فرآیند است، زیرا باید سوءنیت امین و وجود قرارداد امانی را به اثبات رساند. جمع آوری و ارائه ادله کافی و مستند، نقش کلیدی در موفقیت شکواییه دارد.

ادله اثبات دعوا در خیانت در امانت

در پرونده های کیفری، از جمله خیانت در امانت، می توان از ادله مختلفی برای اثبات وقوع جرم استفاده کرد:

• مدارک کتبی: این دسته از مدارک از قوی ترین ادله اثبات محسوب می شوند.
  • قراردادها: هرگونه قرارداد اجاره، رهن، وکالت، مشارکت یا هر سندی که نشان دهنده رابطه امانی و تعهد امین به استرداد یا مصرف معین مال باشد.
  • رسیدها: رسیدهای تحویل و تحول مال، فیش های واریز و برداشت بانکی که نشان دهنده گردش مالی مربوط به مال امانی باشد.
  • اسناد تجاری: چک، سفته، برات و قبض (به ویژه چک سفید امضا یا چک تضمین) که به عنوان امانت به امین سپرده شده و مورد سوءاستفاده قرار گرفته اند.
  • مراسلات الکترونیکی: پیامک ها، ایمیل ها، چت ها در شبکه های اجتماعی یا هرگونه مکاتبه ای که دال بر امانی بودن مال، درخواست استرداد و امتناع امین باشد.
  • اظهارنامه حقوقی: اظهارنامه ای که پیش از طرح شکواییه به امین ارسال شده و در آن درخواست استرداد مال شده باشد.
• شهادت شهود: شهادت افرادی که به صورت مستقیم شاهد سپردن مال به امین، وجود قرارداد امانی، یا اقدامات خیانت آمیز امین بوده اند، می تواند بسیار مؤثر باشد. شهود باید شرایط قانونی شهادت را دارا باشند.
• اقرار مشتکی عنه: اگر متهم در دادسرا یا دادگاه به انجام جرم اقرار کند، این قوی ترین دلیل برای اثبات جرم است.
• علم قاضی: در برخی موارد، قاضی می تواند بر اساس مجموعه شواهد و قرائن موجود در پرونده، بدون نیاز به دلیل مستقیم، به علم شخصی در مورد وقوع جرم برسد و بر اساس آن حکم صادر کند.
• ارجاع به کارشناسی: در مواردی که نیاز به بررسی تخصصی وجود دارد، مانند تعیین اصالت اسناد، تشخیص ارزش مال، یا بررسی فنی مدارک الکترونیکی، پرونده به کارشناس رسمی دادگستری ارجاع می شود. نظر کارشناس می تواند به عنوان یک دلیل مهم در کنار سایر ادله مورد استناد قرار گیرد.

نکات مهم در جمع آوری و ارائه ادله

• جمع آوری جامع: سعی کنید تا حد امکان تمامی مدارک و شواهد موجود را جمع آوری کنید. حتی کوچکترین جزئیات نیز ممکن است در اثبات ادعای شما نقش داشته باشد.
• حفظ اصالت مدارک: از هرگونه دستکاری یا تغییر در مدارک خودداری کنید. اصالت مدارک اهمیت فراوانی دارد.
• ترتیب منطقی: مدارک را به ترتیب منطقی و منظم ارائه دهید تا بازپرس یا قاضی به راحتی بتواند ارتباط بین آن ها و ادعای شما را درک کند.
• پیوست سازی دقیق: مطمئن شوید که تمامی مدارک در قسمت دلایل و منضمات شکواییه لیست شده و به صورت منظم پیوست شده اند.
• مشورت با وکیل: در مراحل جمع آوری و ارائه ادله، مشورت با یک وکیل متخصص در امور کیفری می تواند بسیار کمک کننده باشد تا بهترین استراتژی را برای اثبات دعوای خود به کار بگیرید.

مهلت شکایت در جرم خیانت در امانت

تعیین مهلت برای طرح شکایت در جرایم کیفری از اهمیت بالایی برخوردار است، زیرا پس از گذشت زمان مشخصی که به آن مرور زمان گفته می شود، حق شکایت یا تعقیب کیفری از بین می رود. در مورد جرم خیانت در امانت، ماهیت غیرقابل گذشت بودن آن، بر روی مهلت شکایت نیز تأثیرگذار است.

بر اساس ماده 106 قانون مجازات اسلامی، در جرایم تعزیری قابل گذشت، مهلت شکایت شش ماه از تاریخ اطلاع شاکی از وقوع جرم است. اما از آنجایی که همانطور که پیشتر گفته شد، جرم خیانت در امانت از جرایم غیرقابل گذشت محسوب می شود (هم جنبه خصوصی و هم جنبه عمومی دارد)، مرور زمان شکایت کیفری آن از نوع جرایم غیر قابل گذشت تبعیت می کند.

در جرایم تعزیری غیرقابل گذشت، مهلت مرور زمان طولانی تر است و از تاریخ وقوع جرم محاسبه می شود، نه از تاریخ اطلاع شاکی. ماده 105 قانون مجازات اسلامی به مرور زمان در این جرایم می پردازد. مجازات خیانت در امانت که در حال حاضر حبس از سه ماه تا یک سال و شش ماه است، از لحاظ طبقه بندی مجازات ها در دسته جرایم با مجازات درجه شش قرار می گیرد. بر اساس ماده 105 قانون مجازات اسلامی، مرور زمان تعقیب در جرایم درجه شش، هفت سال است. این به این معنی است که شاکی می تواند تا هفت سال از تاریخ وقوع جرم خیانت در امانت، نسبت به طرح شکایت کیفری اقدام کند.

با این حال، توصیه می شود که بلافاصله پس از اطلاع از وقوع جرم، نسبت به طرح شکواییه اقدام شود. هرچه زمان بیشتری از وقوع جرم بگذرد، جمع آوری ادله و اثبات آن دشوارتر خواهد شد و ممکن است شهود فراموش کنند یا مدارک از بین بروند.

تفاوت خیانت در امانت با سایر جرایم مشابه

در نظام حقوقی، برخی جرایم ممکن است در نگاه اول شباهت هایی با خیانت در امانت داشته باشند، اما در ارکان و عناصر تشکیل دهنده، تفاوت های اساسی دارند. تمایز قائل شدن بین این جرایم، برای طرح شکواییه صحیح و جلوگیری از مشکلات حقوقی بعدی، ضروری است.

تفاوت با کلاهبرداری

یکی از رایج ترین اشتباهات، خلط مفهوم خیانت در امانت با کلاهبرداری است. تفاوت اصلی و تعیین کننده این دو جرم در عنصر فریب است:

• خیانت در امانت: در این جرم، مالباخته با رضایت خود، مال را به عنوان امانت به مجرم می سپارد. یعنی سپردن مال با میل و اراده صاحب مال صورت گرفته است، اما امین (مجرم) پس از دریافت مال، به آن خیانت می کند. در واقع، در ابتدا هیچ فریبی در کار نبوده است.
• کلاهبرداری: در کلاهبرداری، مجرم با فریب و حیله و استفاده از وسایل متقلبانه، مالباخته را اغفال کرده و باعث می شود که مالباخته با عدم آگاهی از قصد واقعی مجرم، مال خود را به او بسپارد. در اینجا، رضایت مالباخته بر اساس فریب شکل گرفته است. به عبارت دیگر، در کلاهبرداری، مال از همان ابتدا با سوءنیت و فریب به دست کلاهبردار می افتد، در حالی که در خیانت در امانت، مال به صورت مشروع و قانونی به امین سپرده می شود.

بنابراین، اگر مال را با اراده و بدون فریب به کسی سپرده اید و او به آن خیانت کرده، جرم خیانت در امانت است. اما اگر از ابتدا با دروغ و فریب مال شما را گرفته اند، جرم کلاهبرداری محسوب می شود.

تفاوت با سرقت

تفاوت خیانت در امانت با سرقت، آشکارتر است و در عنصر ربودن مال بدون رضایت نهفته است:

• خیانت در امانت: همانطور که گفته شد، مال با رضایت و اراده مالباخته به امین سپرده می شود.
• سرقت: در سرقت، مجرم مال را بدون رضایت و پنهانی از تصرف صاحب مال خارج می کند. یعنی مالباخته هیچ اطلاعی از قصد مجرم ندارد و اراده ای برای سپردن مال به او نداشته است. مال به صورت غیرقانونی و پنهانی ربوده می شود.

تفاوت با سوءاستفاده از سفید مهر یا سفید امضا (ماده 673 ق.م.ا)

ماده 673 قانون مجازات اسلامی به سوءاستفاده از سفید مهر یا سفید امضا می پردازد. این جرم نیز می تواند با خیانت در امانت اشتباه گرفته شود، اما تمایزهای مهمی دارد:

• ماده 673 (سوءاستفاده از سفید مهر یا سفید امضا): در این جرم، فردی که یک برگه سفید امضا یا سفید مهر (یعنی برگه ای که فقط امضا یا مهر شده و متن آن خالی است) را در اختیار دارد، از آن سوءاستفاده می کند. نکته مهم این است که این برگه می تواند به امین سپرده شده باشد یا به هر طریق به دست او رسیده باشد. در این حالت، مجرم محتوایی خلاف رضایت صاحب امضا/مهر را در برگه درج کرده و از آن استفاده می کند. مجازات این جرم حبس از یک تا سه سال است.
• ماده 674 (خیانت در امانت): در خیانت در امانت، موضوع اصلی، مال است که به عنوان امانت سپرده شده و سپس امین به آن خیانت می کند. اگرچه نوشته ها (چک، سفته) نیز می توانند موضوع خیانت در امانت باشند، اما در ماده 673، صرفاً سوءاستفاده از ماهیت سفید امضا/مهر مدنظر است، نه صرفاً امانی بودن یک سند تکمیل شده. به عبارتی، در سفید امضا، امین اجازه تکمیل داشته ولی خارج از حدود توافق عمل کرده، اما در خیانت در امانت، امین حق استعمال، تصاحب، تلف یا مفقود کردن مال را نداشته است.

تمایز این دو جرم به خصوص در مورد چک سفید امضا مهم است. اگر چک سفید امضا برای یک هدف خاص به کسی سپرده شود و او آن را برای هدفی دیگر و به ضرر صاحبش پر کند، بیشتر مشمول ماده 673 می شود. اما اگر یک چک تکمیل شده برای وصول به کسی سپرده شود و او آن را تصاحب یا مفقود کند، بیشتر مشمول ماده 674 (خیانت در امانت) خواهد بود.

نمونه متن شکواییه خیانت در امانت (به همراه فایل Word قابل دانلود)

در این بخش، چندین نمونه متن شکواییه خیانت در امانت برای سناریوهای مختلف ارائه شده است. این نمونه ها به شما کمک می کنند تا ساختار و محتوای یک شکواییه مؤثر را درک کنید. لازم به ذکر است که این نمونه ها صرفاً الگو هستند و باید با توجه به جزئیات پرونده و شرایط خاص شما تنظیم و ویرایش شوند. برای دقت بیشتر و اطمینان از صحت اطلاعات، همواره توصیه می شود با یک وکیل متخصص مشورت کنید. هر یک از این نمونه ها، در صورت وجود امکان، می توانستند به صورت فایل Word قابل دانلود ارائه شوند.

نمونه شکواییه عمومی خیانت در امانت

این نمونه یک فرم کلی برای شکواییه خیانت در امانت است که می توانید آن را با جزئیات پرونده خود تکمیل کنید.

مشخصات شاکی:
نام: [نام شاکی]
نام خانوادگی: [نام خانوادگی شاکی]
نام پدر: [نام پدر شاکی]
کد ملی: [کد ملی شاکی]
آدرس: [آدرس کامل شاکی، شهر، خیابان، پلاک، کد پستی]
شماره تماس: [شماره تماس شاکی]

مشخصات مشتکی عنه:
نام: [نام متهم]
نام خانوادگی: [نام خانوادگی متهم]
نام پدر: [نام پدر متهم (در صورت اطلاع)]
کد ملی: [کد ملی متهم (در صورت اطلاع)]
آدرس: [آدرس کامل متهم (در صورت اطلاع)، در غیر این صورت بنویسید: نامعلوم]
شماره تماس: [شماره تماس متهم (در صورت اطلاع)]

موضوع شکایت:
تقاضای تعقیب و مجازات مشتکی عنه به اتهام خیانت در امانت (ماده 674 قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات)

تاریخ و محل وقوع جرم:
تاریخ: [تاریخ دقیق وقوع جرم]
محل: [محل دقیق وقوع جرم]

دلایل و منضمات:
1. تصویر مصدق [قرارداد/رسید/سند] مورخ [تاریخ]
2. تصویر مصدق اظهارنامه شماره [شماره اظهارنامه] مورخ [تاریخ]
3. استشهادیه شهود (در صورت وجود)
4. پرینت پیامک ها/ایمیل های مربوطه (در صورت وجود)
5. سایر دلایل و مستندات (حسب مورد)

شرح شکایت:
ریاست محترم دادسرای عمومی و انقلاب شهرستان [نام شهرستان]

با سلام و احترام،
به استحضار عالی می رساند اینجانب [نام و نام خانوادگی شاکی] به موجب [نوع قرارداد یا توافق شفاهی] مورخ [تاریخ]، یک دستگاه [نوع مال امانی، مثلاً خودروی سواری پراید مدل 1395 به شماره پلاک انتظامی ایران 12-345ب56 / مبلغ 100 میلیون تومان وجه نقد / سرویس طلای 100 گرمی] را به [نام و نام خانوادگی مشتکی عنه] به عنوان امانت سپرده و مقرر گردید که مشارالیه پس از [توضیح تعهد امین، مثلاً انجام سفر کاری و بازگشت / خرید کالای مشخص / نگهداری در منزل خود] آن را به اینجانب مسترد نماید.

متاسفانه با وجود گذشت [مدت زمان] از تاریخ مقرر برای استرداد مال امانی و با وجود مراجعات مکرر و تماس های اینجانب، مشتکی عنه از استرداد مال امانی امتناع ورزیده و نهایتاً در تاریخ [تاریخ] متوجه شدم که وی [اقدام خیانت آمیز امین را شرح دهید، مثلاً خودرو را به شخص ثالث فروخته / وجه نقد را برای مصارف شخصی خود استفاده کرده و از بازگرداندن آن خودداری می کند / طلاجات را به رهن گذاشته و از بازپس گیری آن امتناع می ورزد].

اینجانب در تاریخ [تاریخ] طی ارسال اظهارنامه رسمی شماره [شماره اظهارنامه] از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، مراتب مطالبه مال امانی را به مشارالیه اعلام نمودم که متاسفانه تاکنون هیچ پاسخی دریافت نکرده و مال امانی نیز مسترد نگردیده است.

با عنایت به شرح فوق و با توجه به اینکه [نوع مال امانی] به موجب [نوع قرارداد/توافق] به صورت امانت به مشتکی عنه سپرده شده و ایشان با سوءنیت و به ضرر اینجانب اقدام به [استعمال/تصاحب/تلف/مفقود کردن] مال مذکور نموده است، لذا عمل وی از مصادیق بارز خیانت در امانت موضوع ماده 674 قانون مجازات اسلامی (بخش تعزیرات) می باشد.

بدین وسیله از آن مرجع محترم قضایی تقاضای رسیدگی، تعقیب کیفری و صدور حکم مجازات قانونی برای مشتکی عنه و همچنین جبران کلیه خسارات وارده را دارم.

با تشکر و احترام
[نام و نام خانوادگی شاکی]
[امضاء]

نمونه شکواییه خیانت در امانت خودرو

سناریو: عدم استرداد خودرو پس از امانت برای فروش یا تست.

مشخصات شاکی: [مشخصات کامل شاکی]
مشخصات مشتکی عنه: [مشخصات کامل مشتکی عنه]
موضوع شکایت: خیانت در امانت (عدم استرداد خودروی امانی)
تاریخ و محل وقوع جرم: [تاریخ و محل دقیق]
دلایل و منضمات:
1. تصویر مصدق قرارداد امانت/مبایعه نامه اولیه (در صورت وجود)
2. شهادت شهود (در صورت وجود)
3. تصویر مصدق سند مالکیت خودرو
4. تصویر مصدق کارت خودرو
5. تصویر مصدق اظهارنامه ارسالی (در صورت وجود)
6. پرینت مکالمات/پیامک ها (در صورت وجود)

شرح شکایت:
ریاست محترم دادسرای عمومی و انقلاب شهرستان [نام شهرستان]

با سلام و احترام،
به استحضار می رساند اینجانب [نام و نام خانوادگی شاکی] مالک قانونی خودروی سواری [نوع خودرو، مدل، رنگ، شماره شاسی، شماره موتور، شماره پلاک انتظامی] می باشم. در تاریخ [تاریخ]، اینجانب جهت [توضیح هدف امانت داری، مثلاً فروش خودرو / تست فنی توسط خریدار احتمالی / نگهداری موقت به دلیل سفر]، خودروی مذکور را به صورت امانت به [نام و نام خانوادگی مشتکی عنه] در آدرس [آدرس محل تحویل خودرو] تحویل دادم. مقرر گردید که مشارالیه پس از [توضیح تعهد امین، مثلاً اتمام زمان تست / فروش خودرو و عودت وجه / بازگشت اینجانب از سفر]، خودرو را به اینجانب مسترد نماید.

متاسفانه با وجود گذشت [مدت زمان] از تاریخ مقرر و با وجود مراجعات و تماس های مکرر، مشتکی عنه از استرداد خودروی امانی خودداری کرده و هر بار به بهانه ای واهی از انجام تعهد خویش سر باز می زند. (در صورت اطلاع از تصرف/فروش خودرو: اینجانب مطلع شدم که مشارالیه در تاریخ [تاریخ] خودروی مذکور را به شخص ثالث [نام و نام خانوادگی خریدار، در صورت اطلاع] منتقل کرده و تصاحب نموده است.)

اینجانب در تاریخ [تاریخ] طی ارسال اظهارنامه رسمی شماره [شماره اظهارنامه] به مشتکی عنه، خواستار استرداد خودروی خود شدم که تاکنون نتیجه ای حاصل نشده است.

با توجه به امانی بودن خودرو و اینکه مشتکی عنه با سوءنیت و به ضرر اینجانب اقدام به [عدم استرداد/تصاحب/فروش] خودروی امانی نموده است، لذا عمل وی مصداق بارز جرم خیانت در امانت موضوع ماده 674 قانون مجازات اسلامی (بخش تعزیرات) می باشد.

بدین وسیله از آن مقام محترم قضایی، تقاضای رسیدگی، تعقیب کیفری و صدور حکم مجازات قانونی برای مشتکی عنه و استرداد خودروی امانی یا جبران خسارات وارده را دارم.

با تشکر و احترام
[نام و نام خانوادگی شاکی]
[امضاء]

نمونه شکواییه خیانت در امانت طلا و اشیاء قیمتی

سناریو: استفاده یا عدم استرداد طلاجات امانی.

مشخصات شاکی: [مشخصات کامل شاکی]
مشخصات مشتکی عنه: [مشخصات کامل مشتکی عنه]
موضوع شکایت: خیانت در امانت (عدم استرداد/تصاحب طلا و اشیاء قیمتی امانی)
تاریخ و محل وقوع جرم: [تاریخ و محل دقیق]
دلایل و منضمات:
1. تصویر مصدق فاکتورهای خرید طلا/سند مالکیت
2. شهادت شهود (در صورت وجود)
3. پرینت تصاویر/پیامک ها/مراسلات الکترونیکی (در صورت وجود)
4. تصویر مصدق اظهارنامه ارسالی (در صورت وجود)

شرح شکایت:
ریاست محترم دادسرای عمومی و انقلاب شهرستان [نام شهرستان]

با سلام و احترام،
به استحضار عالی می رساند اینجانب [نام و نام خانوادگی شاکی] مالک قانونی [توضیح دقیق طلا و اشیاء قیمتی، مثلاً یک سرویس طلای 22 عیار به وزن 150 گرم شامل گردنبند، دستبند و گوشواره / یک قطعه سکه بهار آزادی تمام به تعداد 5 عدد]. در تاریخ [تاریخ]، به دلیل [دلیل امانت داری، مثلاً سفر خارج از کشور / جابجایی منزل / نگهداری امن تر]، طلا و اشیاء قیمتی مذکور را به صورت امانت به [نام و نام خانوادگی مشتکی عنه] تحویل دادم. مقرر گردید که مشارالیه پس از [توضیح تعهد امین، مثلاً بازگشت اینجانب از سفر / اتمام جابجایی]، آن ها را به اینجانب مسترد نماید.

متاسفانه با وجود گذشت [مدت زمان] از تاریخ مقرر و با وجود مراجعات و تماس های مکرر، مشتکی عنه از استرداد طلا و اشیاء قیمتی امانی خودداری می ورزد و هر بار به بهانه های غیرموجه از انجام تعهد خویش امتناع می نماید. (در صورت اطلاع از سوءاستفاده: اینجانب از طریق [منبع اطلاع، مثلاً مشاهده در تصاویر اینستاگرام / اطلاع از شهود] مطلع شدم که مشارالیه در تاریخ [تاریخ] از طلاجات امانی بنده بدون اجازه استفاده کرده / آن ها را به فروش رسانده و تصاحب نموده است.)

اینجانب در تاریخ [تاریخ] طی ارسال اظهارنامه رسمی شماره [شماره اظهارنامه] به مشتکی عنه، خواستار استرداد طلا و اشیاء قیمتی خود شدم که تاکنون نتیجه ای حاصل نشده است.

با توجه به امانی بودن طلا و اشیاء قیمتی مذکور و اینکه مشتکی عنه با سوءنیت و به ضرر اینجانب اقدام به [عدم استرداد/تصاحب/استعمال غیرمجاز] آن ها نموده است، لذا عمل وی مصداق بارز جرم خیانت در امانت موضوع ماده 674 قانون مجازات اسلامی (بخش تعزیرات) می باشد.

بدین وسیله از آن مقام محترم قضایی، تقاضای رسیدگی، تعقیب کیفری و صدور حکم مجازات قانونی برای مشتکی عنه و استرداد طلا و اشیاء قیمتی امانی یا جبران خسارات وارده را دارم.

با تشکر و احترام
[نام و نام خانوادگی شاکی]
[امضاء]

نمونه شکواییه خیانت در امانت چک یا سفته سفید امضا

سناریو: سوءاستفاده از چک/سفته امانی توسط امین. (در این موارد، ممکن است جرم ماده 673 ق.م.ا نیز مطرح شود).

مشخصات شاکی: [مشخصات کامل شاکی]
مشخصات مشتکی عنه: [مشخصات کامل مشتکی عنه]
موضوع شکایت: سوءاستفاده از سفید امضا (ماده 673 قانون مجازات اسلامی) و/یا خیانت در امانت (ماده 674 قانون مجازات اسلامی)
تاریخ و محل وقوع جرم: [تاریخ و محل دقیق]
دلایل و منضمات:
1. تصویر مصدق برگه چک/سفته سفید امضا شده
2. شهادت شهود (در صورت وجود)
3. قرارداد/توافق نامه (در صورت وجود)
4. نظریه کارشناسی خط و امضا (در صورت نیاز)
5. تصویر مصدق اظهارنامه ارسالی (در صورت وجود)

شرح شکایت:
ریاست محترم دادسرای عمومی و انقلاب شهرستان [نام شهرستان]

با سلام و احترام،
به استحضار عالی می رساند اینجانب [نام و نام خانوادگی شاکی] در تاریخ [تاریخ]، یک فقره [چک/سفته] به شماره [شماره چک/سفته] عهده بانک [نام بانک/ضمانت] را به صورت سفید امضا به [نام و نام خانوادگی مشتکی عنه] تحویل دادم. هدف از سپردن این [چک/سفته] به مشارالیه، صرفاً [توضیح هدف امانت، مثلاً برای تضمین حسن انجام کار / برای تکمیل و پرداخت بدهی مشخص در آینده با موافقت اینجانب]. مقرر گردید که مشارالیه تنها پس از [شرط توافق شده] و با [اجازه/هماهنگی] اینجانب، نسبت به تکمیل و استفاده از آن اقدام نماید.

متاسفانه با وجود اینکه [شرط توافق شده] محقق نشده و/یا بدون اطلاع و اجازه اینجانب، مشتکی عنه در تاریخ [تاریخ] اقدام به تکمیل [چک/سفته] مذکور با مبلغ [مبلغ تکمیل شده] ریال و به تاریخ [تاریخ درج شده در چک/سفته] به ضرر اینجانب نموده و آن را [توضیح اقدام، مثلاً به جریان انداخته / به شخص ثالث منتقل کرده] است.

اینجانب در تاریخ [تاریخ] طی ارسال اظهارنامه رسمی شماره [شماره اظهارنامه] به مشتکی عنه، مراتب اعتراض خود را اعلام نموده و خواستار استرداد [چک/سفته] یا رفع اثر آن شدم که تاکنون نتیجه ای حاصل نشده است.

با توجه به توضیحات فوق و اینکه مشتکی عنه با سوءاستفاده از اعتماد اینجانب و سفید امضای بنده، مرتکب [جرم سوءاستفاده از سفید امضا موضوع ماده 673 ق.م.ا و/یا خیانت در امانت موضوع ماده 674 ق.م.ا] گردیده است.

بدین وسیله از آن مقام محترم قضایی، تقاضای رسیدگی، تعقیب کیفری و صدور حکم مجازات قانونی برای مشتکی عنه و همچنین جبران کلیه خسارات وارده را دارم.

با تشکر و احترام
[نام و نام خانوادگی شاکی]
[امضاء]

نمونه شکواییه خیانت در امانت توسط مدیران شرکت یا وکیل

سناریو: سوءاستفاده از اختیارات وکالت نامه یا مدیریت.

مشخصات شاکی: [مشخصات کامل شاکی (شرکت یا فرد مالباخته)]
مشخصات مشتکی عنه: [مشخصات کامل مشتکی عنه (مدیرعامل، عضو هیئت مدیره یا وکیل)]
موضوع شکایت: خیانت در امانت (سوءاستفاده از اختیارات وکالت/مدیریت)
تاریخ و محل وقوع جرم: [تاریخ و محل دقیق]
دلایل و منضمات:
1. تصویر مصدق اساسنامه شرکت و آگهی روزنامه رسمی (برای مدیران شرکت)
2. تصویر مصدق وکالت نامه رسمی (برای وکلا)
3. تصویر مصدق مدارک مربوط به اقدام خلاف امانت (قراردادها، فیش های بانکی، اسناد مالی و...)
4. گزارش حسابرسی/کارشناسی (در صورت نیاز)
5. تصویر مصدق اظهارنامه ارسالی (در صورت وجود)

شرح شکایت:
ریاست محترم دادسرای عمومی و انقلاب شهرستان [نام شهرستان]

با سلام و احترام،
به استحضار می رساند اینجانب [نام و نام خانوادگی شاکی/نماینده قانونی شرکت شاکی] به موجب [سمت قانونی، مثلاً سهامدار عمده شرکت/موکل] شرکت [نام شرکت]، واقع در [آدرس شرکت] می باشم. [نام و نام خانوادگی مشتکی عنه] به موجب [سند قانونی، مثلاً آگهی روزنامه رسمی و اساسنامه شرکت / وکالت نامه رسمی شماره ... مورخ ...] به سمت [مدیرعامل/عضو هیئت مدیره/وکیل] اینجانب/شرکت منصوب و دارای اختیارات [شرح کلی اختیارات] گردیده بود.

اختیارات و وظایف مشارالیه به وضوح در [اساسنامه/وکالت نامه/قرارداد] قید شده بود و مقرر گردید که مشارالیه در حدود اختیارات و مصالح [شرکت/موکل] اقدام نماید و [توضیح تعهد امین].

متاسفانه مطلع شدیم که مشتکی عنه در تاریخ [تاریخ] و در محل [محل وقوع جرم]، با سوءاستفاده از اختیارات [مدیریتی/وکالتی] خود و به ضرر [شرکت/موکل]، اقدام به [شرح دقیق اقدامات خلاف امانت، مثلاً انتقال غیرقانونی دو دستگاه آپارتمان متعلق به شرکت به نام همسر خود / برداشت مبالغ کلان از حساب شرکت و واریز به حساب شخصی بدون مجوز / انعقاد قراردادهای صوری و خارج از عرف به نفع خود / استفاده از مدارک امانی برای مقاصد غیرمجاز] نموده است. مدارک و مستندات مربوط به این اقدامات غیرقانونی به پیوست شکواییه تقدیم می گردد.

اینجانب [در صورت وجود: در تاریخ ...] طی ارسال اظهارنامه/نامه رسمی به مشتکی عنه، خواستار توقف اقدامات و جبران خسارات وارده شدم که متاسفانه بی نتیجه ماند.

با عنایت به سوءاستفاده مشتکی عنه از سمت [مدیریتی/وکالتی] و اختیارات امانی و اقدام به [شرح اقدام] به ضرر [شرکت/موکل]، عمل وی از مصادیق بارز خیانت در امانت موضوع ماده 674 قانون مجازات اسلامی (بخش تعزیرات) می باشد.

بدین وسیله از آن مقام محترم قضایی، تقاضای رسیدگی، تعقیب کیفری و صدور حکم مجازات قانونی برای مشتکی عنه و جبران کلیه خسارات وارده به [شرکت/موکل] را دارم.

با تشکر و احترام
[نام و نام خانوادگی شاکی/نماینده قانونی شرکت]
[امضاء]

نمونه شکواییه خیانت در امانت کارت بانکی یا اسناد هویتی (شناسنامه، کارت ملی)

سناریو: سوءاستفاده از کارت بانکی یا مدارک شناسایی امانی. (با استناد به نظریه مشورتی قوه قضاییه).

مشخصات شاکی: [مشخصات کامل شاکی]
مشخصات مشتکی عنه: [مشخصات کامل مشتکی عنه]
موضوع شکایت: خیانت در امانت (سوءاستفاده از کارت بانکی/اسناد هویتی امانی)
تاریخ و محل وقوع جرم: [تاریخ و محل دقیق]
دلایل و منضمات:
1. تصویر مصدق کارت بانکی/اسناد هویتی (در صورت امکان)
2. پرینت گردش حساب بانکی (در صورت سوءاستفاده از کارت)
3. شهادت شهود (در صورت وجود)
4. تصویر مصدق اظهارنامه ارسالی (در صورت وجود)
5. سایر مدارک مرتبط

شرح شکایت:
ریاست محترم دادسرای عمومی و انقلاب شهرستان [نام شهرستان]

با سلام و احترام،
به استحضار عالی می رساند اینجانب [نام و نام خانوادگی شاکی] در تاریخ [تاریخ]، به دلیل [دلیل امانت داری، مثلاً سفر / بیماری / ناتوانی در انجام امور بانکی / لزوم انجام کاری اداری توسط امین]، یک عدد [کارت بانکی به شماره ... و رمز آن / شناسنامه/کارت ملی] خود را به صورت امانت به [نام و نام خانوادگی مشتکی عنه] تحویل دادم. مقرر گردید که مشارالیه پس از [توضیح تعهد امین، مثلاً انجام خریدهای ضروری / انجام امور اداری مشخص]، کارت بانکی/اسناد هویتی را به اینجانب مسترد نماید.

متاسفانه با وجود گذشت [مدت زمان] از تاریخ مقرر و با وجود مراجعات و تماس های مکرر، مشتکی عنه از استرداد [کارت بانکی/اسناد هویتی] امانی خودداری می ورزد. اینجانب مطلع شدم که مشارالیه با سوءاستفاده از [کارت بانکی / اسناد هویتی] بنده، اقدام به [شرح دقیق اقدامات خلاف امانت، مثلاً برداشت مبالغی غیرمجاز از حساب بانکی ام / انجام معاملات به نام بنده بدون اجازه / استفاده از شناسنامه/کارت ملی بنده برای مقاصد نامشروع] نموده است که مستندات آن [مانند پرینت گردش حساب / گزارش مراجع مربوطه] به پیوست تقدیم می گردد.

اینجانب در تاریخ [تاریخ] طی ارسال اظهارنامه رسمی شماره [شماره اظهارنامه] به مشتکی عنه، خواستار استرداد [کارت بانکی/اسناد هویتی] خود شدم که تاکنون نتیجه ای حاصل نشده است.

با توجه به امانی بودن [کارت بانکی/اسناد هویتی] و اینکه مشتکی عنه با سوءنیت و به ضرر اینجانب اقدام به [استعمال/تصاحب] آن ها نموده است، لذا عمل وی مصداق بارز جرم خیانت در امانت موضوع ماده 674 قانون مجازات اسلامی (بخش تعزیرات) می باشد. (نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه به شماره 7/98/1674 مورخ 1398/10/25، اسناد هویت را نیز مشمول ماده 674 می داند).

بدین وسیله از آن مقام محترم قضایی، تقاضای رسیدگی، تعقیب کیفری و صدور حکم مجازات قانونی برای مشتکی عنه و جبران کلیه خسارات وارده را دارم.

با تشکر و احترام
[نام و نام خانوادگی شاکی]
[امضاء]

نمونه شکواییه خیانت در امانت چک تضمینی یا ضمانت

سناریو: عدم استرداد یا خرج کردن چک تضمین پس از اتمام تعهد.

مشخصات شاکی: [مشخصات کامل شاکی]
مشخصات مشتکی عنه: [مشخصات کامل مشتکی عنه]
موضوع شکایت: خیانت در امانت (عدم استرداد چک تضمینی/ضمانت)
تاریخ و محل وقوع جرم: [تاریخ و محل دقیق]
دلایل و منضمات:
1. تصویر مصدق چک تضمینی/ضمانت (در صورت وجود)
2. تصویر مصدق قرارداد اصلی (مبایعه نامه، اجاره نامه، قرارداد کاری و...)
3. شهادت شهود (در صورت وجود)
4. تصویر مصدق اظهارنامه ارسالی (در صورت وجود)
5. سایر مدارک مرتبط که نشان دهنده ایفای تعهد باشد

شرح شکایت:
ریاست محترم دادسرای عمومی و انقلاب شهرستان [نام شهرستان]

با سلام و احترام،
به استحضار عالی می رساند اینجانب [نام و نام خانوادگی شاکی] در تاریخ [تاریخ]، به موجب قرارداد [نوع قرارداد، مثلاً اجاره نامه / قرارداد کاری / مبایعه نامه] با [نام و نام خانوادگی مشتکی عنه]، یک فقره چک به شماره [شماره چک] عهده بانک [نام بانک] به مبلغ [مبلغ چک] ریال را به عنوان چک تضمین [حسن انجام کار / تخلیه به موقع / پرداخت اقساط] به صورت امانت به مشارالیه تحویل دادم. مقرر گردید که چک مذکور صرفاً پس از [شرط پایان تعهد، مثلاً اتمام قرارداد / تخلیه ملک / پرداخت کامل اقساط] به اینجانب مسترد گردد.

اینجانب در تاریخ [تاریخ] تمامی تعهدات خود را به موجب قرارداد مذکور به نحو احسن ایفا نموده ام. [ارائه مستندات اثبات ایفای تعهد، مثلاً ملک را تخلیه و تحویل داده ام / تمامی اقساط را به موقع پرداخت کرده ام که فیش های آن موجود است / قرارداد کاری به اتمام رسیده است].

متاسفانه با وجود اتمام تعهدات و مراجعات و تماس های مکرر اینجانب، مشتکی عنه از استرداد چک تضمینی مذکور خودداری ورزیده و هر بار به بهانه های واهی از انجام تعهد خویش سر باز می زند. (در صورت اطلاع از خرج کردن چک: مطلع شدم که مشارالیه در تاریخ [تاریخ] چک تضمینی بنده را به ضرر اینجانب [وصول کرده / به شخص ثالث منتقل کرده و به جریان انداخته] است.)

اینجانب در تاریخ [تاریخ] طی ارسال اظهارنامه رسمی شماره [شماره اظهارنامه] به مشتکی عنه، خواستار استرداد چک تضمینی خود شدم که تاکنون نتیجه ای حاصل نشده است.

با توجه به امانی بودن چک تضمینی و اینکه مشتکی عنه با سوءنیت و به ضرر اینجانب اقدام به [عدم استرداد/تصاحب/خرج کردن غیرمجاز] چک امانی نموده است، لذا عمل وی مصداق بارز جرم خیانت در امانت موضوع ماده 674 قانون مجازات اسلامی (بخش تعزیرات) می باشد.

بدین وسیله از آن مقام محترم قضایی، تقاضای رسیدگی، تعقیب کیفری و صدور حکم مجازات قانونی برای مشتکی عنه و استرداد چک تضمینی یا جبران کلیه خسارات وارده را دارم.

با تشکر و احترام
[نام و نام خانوادگی شاکی]
[امضاء]

نتیجه گیری

جرم خیانت در امانت، یکی از چالش های حقوقی است که می تواند پیامدهای مالی و روانی قابل توجهی برای قربانیان به همراه داشته باشد. درک دقیق از تعریف قانونی، عناصر تشکیل دهنده، مجازات ها و تفاوت آن با جرایم مشابه، گام نخست برای احقاق حقوق از دست رفته است.

همانطور که در این مقاله به تفصیل شرح داده شد، تنظیم یک شکواییه دقیق و مستدل، جمع آوری مستندات کافی و پیگیری منظم مراحل قضایی از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و سامانه ثنا، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. استفاده از اظهارنامه حقوقی قبل از طرح شکواییه نیز می تواند به عنوان یک ابزار قدرتمند در اثبات سوءنیت امین و تسریع روند پرونده عمل کند.

علی رغم ارائه نمونه های کاربردی و راهنمایی های جامع در این مقاله، پیچیدگی های حقوقی و تفاوت های ظریف در هر پرونده، ضرورت مشورت با وکلای متخصص در زمینه خیانت در امانت را دوچندان می کند. یک وکیل مجرب می تواند شما را در تمامی مراحل، از جمع آوری ادله و تنظیم شکواییه گرفته تا دفاع در دادسرا و دادگاه، یاری رساند و بهترین استراتژی را برای دستیابی به نتیجه مطلوب، پیشنهاد دهد.

در نهایت، آگاهی حقوقی و اقدام به موقع، کلید دفاع از حقوق شما در برابر این جرم است. در صورت نیاز به مشاوره حقوقی تخصصی در زمینه خیانت در امانت، با وکلای متخصص ما تماس بگیرید تا با اطمینان و آگاهی کامل، مسیر قانونی خود را طی کنید.