۱۴ تیر در دنیای علم چه خبر؟

تقویم علم؛

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری فطر نیوز، تاریخ علم مملو از رویدادهای مهمی است که نوآوری‌ها، کشف‌ها و حتی زادروزها و درگذشت‌های دانشمندان و مخترعان تاثیرگذار جهان را در برمی‌گیرد. در این تقویم علم، وقایع مهم مصادف با امروز ۱۴ تیر برابر ۴ جولای را ورق می‌زنیم.

***

ماری کوری

۴ جولای ۱۹۴۳ میلادی برابر با ۱۴ تیر ۱۳۱۳خورشیدی، ماری سالومئا اسکودوفسکا کوری (Marie Salomea Skłodowska Curie) شیمی‌دان و فیزیکدان شهیر لهستانی‌فرانسوی درگذشت. ماری کوری در سال ۱۸۹۸ دو آزمایش مشهور را روی کانی‌های اورانیوم انجام داد که به کشف دو عنصر جدید به نام‌های پولونیوم و رادیوم منجر شد. و در نتیجه در سال ۱۹۰۳ همراه با هانری بکرل و همسرش پیر کوری، جایزه نوبل فیزیک را دریافت کرد. بعدها، او به‌عنوان تنها دانشمندی که دو جایزه نوبل را برنده شده است این‌بار در سال ۱۹۱۱ برنده جایزه شیمی شد.  خانواده او در دو نسل درمجموع، پنج جایزه نوبل دریافت کردند. ماری کوری قبل از اینکه نیاز به محافظت در برابر مواد رادیواکتیو مشخص شود، بر اثر مسمومیت با تشعشعات ناشی از کشف دو عنصر رادیوم و پولونیوم درگذشت.

ابنزر کینرسلی

۴ جولای ۱۷۷۸ میلادی برابر با ۱۴ تیر ۱۱۵۷ خورشیدی، ابنزر کینرسلی، آزمایشگر و مخترع آمریکایی‌انگلیسی و محقق برق درگذشت. سال ۱۷۴۸ کینرسلی نشان داد که جریان الکتریکی از آب عبور می‌کند و می‌تواند ازطریق گودال آبی به طول 10 فوت عبور کند. سال ۱۷۵۱، او به‌عنوان یکی از اولین مروجان علم، شروع به ارائه سخنرانی درباره «آتش الکتریکی تازه کشف‌شده» کرد. آزمایش‌های او تفاوت بین الکتریسیته تولیدشده با گوی‌های شیشه‌ای و گوگردی را نشان کرد. کینرسلی همچنین به دنبال راه‌هایی برای محافظت از ساختمان‌ها در برابر صاعقه بود و حدود سال ۱۷۵۵ دماسنجی الکتریکی اختراع کرد و نشان داد که الکتریسیته می‌تواند گرما تولید کند.

کارل فردیناند فون گراف

۴ جولای ۱۸۴۰ میلادی برابر با ۱۴ تیر ۱۲۱۹ خورشیدی، کارل فردیناند فون گراف، جراح آلمانی که به شکل‌گیری جراحی پلاستیک مدرن کمک کرد، درگذشت. او سرپرست بیمارستان‌های نظامی آلمان در طول جنگ‌های ناپلئون بود، همچنین به‌عنوان استاد جراحی و مدیر کلینیک جراحی در دانشگاه برلین خدمت کرد. فون گراف، اقتباس جراح انگلیسی جوزف کارپو از «روش هندی» را بهبود بخشید. کارپو از پیوند پوست پیشانی برای جراحی پلاستیک روی بینی استفاده می‌کرد. او همچنین «روش ایتالیایی» را احیا کرد که با ‌‌روشی مشابه اما از پیوند پوست بازو برای ترمیم بینی استفاده می‌کرد. گراف تکنیک‌هایی را برای عمل شکاف کام و انتقال خون ارائه کرد. آلبرشت فون گراف، پسرش، حرفه پزشکی را به‌عنوان جراح چشم دنبال کرد.

جووانی ویرجینیو اسکیاپارلی

۴ جولای ۱۹۱۰ میلادی برابر با ۱۴ تیر ۱۲۸۹ خورشیدی، جووانی ویرجینیو اسکیاپارلی، اخترشناس ایتالیایی که به‌دلیل رصدهایش از مریخ شهرت دارد درگذشت. او با رصد مریخ مناطقی را شناسایی کرد و آنها را «دریاها» و «قاره‌ها» را نامید. سال ۱۸۷۷، او روی سطح سیاره مریخ علائمی را دید که آنها را canali نامید که در زبان ایتالیایی شکل جمع واژه و به‌معنی هرنوع آبراهی اعم از طبیعی یا مصنوعی است. اما زمانی که این یافته‌ها به انگلیسی ترجمه شد مترجم به‌جای استفاده از واژه جمع channels که در زبان انگلیسی به‌معنی آبراه‌های طبیعی است از واژه جمع canals استفاده کرد که از نظر املایی شباهت بیشتری به canali دارد اما به‌معنی آبراه‌های مصنوعی ساخته دست بشر است. همین‌مسئله موجب شد که در آمریکا فرضیه وجود موجوداتی در مریخ که قادر به ساختن آبراه‌های بزرگ هستند شکل بگیرد و این‌گونه توهم وجود مریخی‌های سبزرنگ به‌وجود آمد. اما اسکیاپارلی مطالعات گسترده‌ای، اعم از رصدی و نظری هم درباره دنباله‌دارها و شهاب‌سنگ‌ها انجام داد.